Giữa khối công việc ngổn ngang, Huế bước vào giai đoạn cải tổ bộ máy: Cắt giảm đầu mối, hợp nhất đơn vị, bố trí lại nhân sự... Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, thành phố đã hoàn thành tốt các yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra.

 Lãnh đạo thành phố kiểm tra công tác chuẩn bị vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp ở thời điểm cuối tháng 6/2025

Giải bài toán “ai ở, ai đi”

Trước khi triển khai thực hiện Nghị quyết (NQ) số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, cũng như nhiều địa phương khác, bộ máy hành chính của TP. Huế còn nhiều bất cập. Các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND thành phố có quá nhiều đầu mối, chức năng chồng chéo, phối hợp chưa hiệu quả. Ở cấp xã, số lượng đơn vị hành chính lớn, dân số không đồng đều khiến bộ máy cồng kềnh, thiếu tinh gọn. Biên chế cán bộ, công chức, viên chức nhìn chung đáp ứng yêu cầu, nhưng vẫn tồn tại dôi dư cục bộ, cơ cấu chưa hợp lý, chất lượng không đồng đều.

UVTW Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH thành phố Lê Trường Lưu khẳng định: "Việc sắp xếp bộ máy hành chính không chỉ là chủ trương lớn của Trung ương, mà còn là yêu cầu tất yếu để xây dựng nền hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Trọng tâm là xóa bỏ cấp trung gian không còn phù hợp, đưa bộ máy gần dân hơn, sát dân hơn, phục vụ tốt hơn những nhu cầu thiết thực. Với Huế, trong tiến trình xây dựng chính quyền đô thị và phát triển thành phố theo hướng đô thị di sản trực thuộc Trung ương, đây là yêu cầu càng cấp bách.

Trong quá trình tinh gọn, công tác nhân sự là khâu then chốt và cũng là thách thức lớn nhất. Bài toán “ai ở, ai đi” luôn nhạy cảm. Sau sáp nhập, nhiều cán bộ dôi dư, việc bố trí lại công việc khó tránh tạo tâm lý lo lắng, so sánh; cùng lúc, phải vừa đảm bảo tiến độ đề ra, vừa giữ ổn định tư tưởng trong đội ngũ.

 Người dân xã Quảng Điền đến làm thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Giám đốc Sở Nội vụ chia sẻ, ngay khi được Thành ủy, UBND thành phố giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện NQ 18 về sắp xếp tổ chức bộ máy, cảm xúc đầu tiên của tôi là rất trăn trở. Đây là một nhiệm vụ lớn, nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến bộ máy, con người. Đó là những cán bộ đã gắn bó nhiều năm với các cơ quan, đơn vị. Có những cán bộ khi nghe chủ trương, ban đầu còn băn khoăn, lo lắng về vị trí, về công việc sau sắp xếp. Số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách dôi dư sau sáp nhập cũng là vấn đề đặt ra, đòi hỏi phải có giải pháp hợp lý, đảm bảo quyền lợi chính đáng, ổn định tư tưởng cho đội ngũ này. Chúng tôi hiểu rõ đây không chỉ là sắp xếp về mặt tổ chức, mà còn là sắp xếp lại tư duy, thói quen vận hành. Đó là một điều không dễ dàng.

Trong quá trình triển khai sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tại TP. Huế, có thể nói phức tạp nhất là những trường hợp xây dựng phương án sắp xếp liên quan đến các phường nội thành, nơi mật độ dân cư đông, lịch sử hình thành lâu đời, gắn với nhiều yếu tố văn hóa, tín ngưỡng, tập quán sinh hoạt đặc thù của dân cư. Mỗi phường cũ đều có truyền thống, tên gọi, ranh giới hành chính đã gắn bó lâu đời với đời sống tinh thần của Nhân dân, nên khi sắp xếp không tránh khỏi những băn khoăn, tâm tư.

“Tôi nhớ rất rõ một buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy khi bàn phương án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp xã, phường. Cuộc họp hôm ấy diễn ra rất căng thẳng. Một số ý kiến cho rằng việc sáp nhập có thể ảnh hưởng đến quyền lợi người dân nếu không tính kỹ hạ tầng, địa bàn phục vụ. Lãnh đạo các phòng, ban cũng có quan điểm khác nhau. Cuộc họp kéo dài đến chiều muộn, cuối cùng, nhờ sự dân chủ, thẳng thắn và trên tinh thần đặt lợi ích chung lên hàng đầu, đã thống nhất được phương án tối ưu nhất có thể”, ông Nguyễn Văn Mạnh kể lại.

2 - 3 giờ sáng mới rời cơ quan

Cuối năm 2024, Huế bước vào đợt sắp xếp để đáp ứng tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương; tưởng như có kinh nghiệm từ trước sẽ thuận lợi, nhưng thực tế lại phát sinh thêm nhiều khó khăn khi thực hiện sắp xếp bộ máy theo NQ 18.

Theo ông Đặng Văn Sơn, Phó Trưởng ban Tổ chức Thành ủy, các đợt sắp xếp trước chủ yếu mang tính cơ học nên bộ máy chưa thật sự ổn định. Khi bỏ cấp quận, huyện, việc bố trí cán bộ càng phức tạp. Nhiều cán bộ vừa được phân công tạm thời đã lại phải chờ điều chỉnh, tạo xáo trộn. Một số vị trí khuyết trong thời gian chờ cũng không được bổ sung, khiến khối lượng công việc dồn lên người còn lại.

Giai đoạn càng sát ngày 1/7, thời điểm chính quyền địa phương 2 cấp chính thức vận hành, khối lượng văn bản phải xử lý tăng đột biến. Các đề án thành lập đảng bộ, chi bộ, công tác nhân sự ở 40 phường, xã triển khai đồng loạt. Hàng loạt quyết định chỉ định ban chấp hành, ban thường vụ phường, xã được ban hành liên tục.

Ông Sơn cho biết: “Cuối tháng 6/2025, mỗi ngày có đến hàng trăm văn bản phát hành. Sau các hội nghị Thành ủy, con số tăng lên vài trăm, thậm chí nếu tách riêng có thể lên tới hàng nghìn. Có khi đầu vào chỉ là một văn bản xin ý kiến, nhưng đầu ra lại phát sinh hàng trăm văn bản liên quan. Áp lực công việc rất lớn. Nhiều đêm phải làm đến 2 - 3 giờ sáng mới kịp ban hành văn bản cho hôm sau. Đồng chí Trưởng ban Tổ chức, ngay cả tôi, gần như ngày nào cũng rời cơ quan lúc nửa đêm, sáng sớm lại tiếp tục công việc”.

Ông Võ Văn Vui, nguyên Bí thư Thị ủy Phong Điền nhớ lại những ngày cuối tháng 6/2025 như một giai đoạn đặc biệt căng thẳng: “Khi chủ trương bỏ cấp huyện có hiệu lực từ 1/7, thị xã phải gấp rút hoàn tất sắp xếp và bố trí cán bộ. Chúng tôi làm việc liên tục, nhiều khi đến tận đêm muộn để bảo đảm bộ máy không bị gián đoạn. Chính tinh thần trách nhiệm ấy đã giúp Phong Điền hoàn thành nhiệm vụ trước thời điểm lịch sử”.

Khoa học và khách quan

Những ngày đầu triển khai, nhiều địa phương lúng túng, chưa rõ xây dựng bộ máy mới theo chuẩn cấp huyện hay cấp xã. Nếu theo cấp huyện, đa số cán bộ không đạt chuẩn; còn nếu chỉ tính ngang cấp xã cũ thì thiệt thòi cho những cán bộ đủ năng lực cao hơn.

Để tháo gỡ, Ban Tổ chức Thành ủy, Sở Nội vụ tham mưu Thành ủy, UBND thành phố triển khai theo lộ trình, vừa làm vừa điều chỉnh, bảo đảm công khai, minh bạch, dân chủ. Công tác tư tưởng được chú trọng, cán bộ được gặp gỡ, trao đổi trực tiếp để tạo đồng thuận. Việc bố trí nhân sự dựa trên năng lực, sở trường, đồng thời gắn với đào tạo, bồi dưỡng để cán bộ yên tâm công tác trong môi trường mới.

UVTW Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH thành phố Lê Trường Lưu đánh giá: “Việc sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vừa nhạy cảm, vừa phức tạp, tác động trực tiếp đến tổ chức bộ máy và đời sống Nhân dân. Vì vậy, ngay sau khi có NQ của Trung ương, Ban Thường vụ Thành ủy đã kịp thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, quán triệt sâu rộng đến toàn thể cán bộ, đảng viên và chính quyền các cấp”.

Đặc biệt, Ban Thường vụ Thành ủy ban hành bộ tiêu chí cụ thể cho từng vị trí, lấy chuẩn mực làm thước đo thay cho cảm tính. Với chức danh bí thư đảng ủy phường, các chức vụ chủ chốt ở cấp xã, phường mới có quy định chi tiết về trình độ, năng lực, kinh nghiệm. Cơ sở được quyền lựa chọn trước, sau đó, Ban Tổ chức Thành ủy rà soát, thẩm định và quyết định; nhờ vậy, vừa khách quan, vừa phát huy sự chủ động của địa phương; chỉ khi không đủ nhân sự đạt chuẩn mới điều động cán bộ cấp sở về.

Trong quá trình xây dựng tiêu chí, Thành ủy liên tục xin ý kiến Trung ương. Dù thời điểm đó Trung ương cũng đang nghiên cứu, chưa có quy định cuối cùng, nhưng Ban Thường vụ Thành ủy đã mạnh dạn xây dựng bộ tiêu chí gần tương đương cấp huyện. Sự chủ động, quyết đoán ấy giúp tiến trình lựa chọn, bố trí cán bộ ổn định, tránh đình trệ.

“Bộ tiêu chí được xem là “thước đo” khách quan để lựa chọn, bố trí cán bộ một cách hợp lý, vừa bảo đảm tiêu chuẩn, vừa phát huy được năng lực và sở trường của từng người. Nhờ đó, việc lựa chọn, bố trí nhân sự không còn phụ thuộc vào cảm tính mà trở nên minh bạch, công khai, hạn chế được những băn khoăn, so sánh trong đội ngũ”, Bí thư Thành ủy Lê Trường Lưu nhấn mạnh.

Song song với đó, các tổ công tác cũng được giao nhiệm vụ hỗ trợ các phường, xã trong giai đoạn đầu vận hành bộ máy mới. Đây là giải pháp thiết thực, giúp chính quyền cơ sở nhanh chóng thích nghi với mô hình quản lý mới, bảo đảm mọi hoạt động hành chính, từ giải quyết thủ tục cho người dân đến quản lý trật tự đô thị, an ninh trật tự đều không bị gián đoạn. Thực tế đã chứng minh, nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ từ trên xuống dưới, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp ở Huế từng bước đi vào ổn định, tạo dựng được niềm tin và sự đồng thuận xã hội.

(còn nữa)

ĐỨC QUANG

Nguồn: https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/tinh-gon-de-hoat-dong-hieu-nang-hieu-luc-hieu-qua-bai-1-khoa-hoc-khach-quan-va-cong-tam-158035.html