ចម្រៀងប្រជាប្រិយ - មើលឃើញពីចំនុចប្រសព្វនៃតំបន់ង៉ៃខាងត្បូង

បង្គោលភ្លើងហ្វាឡាងអាន ឃុំ Binh Chau ស្រុក Binh Son។

ពីគ្រាមភាសា...

ពេញមួយប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិ គេងាយមើលឃើញថា ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងភាសារវាងមូលដ្ឋាននានាតែងតែកើតឡើងពីខាងជើងទៅខាងត្បូង។ ប៉ុន្តែជាមួយ ខេត្ត Quang Nam និង Quang Ngai យើងមានអារម្មណ៏ថាការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌និងភាសាមានទិសដៅទាំងពីរគឺខាងជើងនិងខាងត្បូង។

ទាក់​ទង​ទៅ​នឹង​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ 1A ចុះ​ទៅ​តំបន់​មាត់​សមុទ្រ ចរាចរ​ក្នុង​ទិសដៅ​ពី​ជើង​ទៅ​ត្បូង​ធម្មតា (ពី Quang Nam ទៅ Quang Ngai ខាង​ជើង)។ ប៉ុន្តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​តាម​ផ្លូវជាតិ​លេខ​១A ហូរ​ច្រាសទិស​គ្នា​ពី​ត្បូង​ទៅ​ជើង (​ពី​ខេត្ត​ក្វាង​ង៉ៃ​ទៅ​ក្វាង​ណាំ​ខាងត្បូង​) ។
ភ័ស្តុតាងបញ្ជាក់ថា ស្រុក Nui Thanh (Quang Nam) មានព្រំប្រទល់ជាប់ខេត្ត Binh Son (Quang Ngai) ភាសាប្រជាជននៅទីនេះចែកចេញជាពីរផ្នែកធំៗ។

ពីផ្លូវរថភ្លើងឡើងលើភ្នំ គេមិននិយាយថា ta, mi, mo, te, rang, rua, gio... ប៉ុន្តែការបញ្ចេញសំឡេងរបស់ពួកគេគឺស្រដៀងទៅនឹងជនជាតិ Kinh នៅតំបន់វាលទំនាប និងភាគខាងលិចនៃ Quang Ngai ជាពិសេសការបញ្ចេញសំឡេងរបស់ Mo Duc, Duc Pho (ភាគខាងត្បូងបំផុតនៃខេត្ត Quang Ngai): tao, may, dau, vio, kia,

ទន្ទឹមនឹងនោះ ពីខ្សែផ្លូវរថភ្លើងរត់ចុះទៅសមុទ្រ ប្រជាជននិយាយតាមសូរស័ព្ទ Quang Nam សុទ្ធ៖ ta, mi, chi, mo, te, rang, rua, ni, no... ហើយរត់ពេញផ្លូវទៅកាន់តំបន់ Dong Binh Son (Quang Ngai)។ អ្នកស្រុកនៃឃុំឆ្នេរសមុទ្រភាគខាងជើងនៃខេត្ត Quang Ngai និយាយ៖ ta, mi, chi, mo, te, rang rua, ni, no... ប៉ុន្តែកុំនិយាយថា: tao, may, gi, dau, kia, sao so, nay, kia... ដូចប្រជាជន Quang Ngai ភាគច្រើនដែរ។

ជួបគ្នានៅ...កន្លែង

មានប្រយោគជាច្រើន ចម្រៀងប្រជាប្រិយ និងចម្រៀងប្រជាប្រិយរបស់ Quang Ngai ដែលត្រួតលើគ្នាជាមួយនឹងចម្រៀងប្រជាប្រិយ និងចម្រៀងប្រជាប្រិយនៃតំបន់ Quang Nam ភាគខាងត្បូង។ ជា​ការ​ពិត​ណាស់ នេះ​ក៏​ជា​បាតុភូត​ធម្មតា​មួយ​ក្នុង​បទ​ចម្រៀង​ប្រជាប្រិយ និង​បទ​ចម្រៀង​ប្រជាប្រិយ​របស់​វៀតណាម។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងរវាងតំបន់ទាំងពីរ ការផ្សារភ្ជាប់គ្នារវាងវប្បធម៌ និងការត្រួតស៊ីគ្នានៅទីនេះគឺច្បាស់ណាស់ ជាពិសេសនៅភាគខាងត្បូង Quang Nam និងភាគខាងជើង Quang Ngai។

សាកល្បងអានបទចម្រៀងប្រជាប្រិយនេះ យើងនឹងឃើញនៅទីនេះ ទំនាក់ទំនងរវាងឈ្មោះស្រុក Nui Thanh (Quang Nam) និងស្រុក Binh Son (Quang Ngai)៖ នាំខ្ញុំត្រលប់ទៅ Quang ខ្ញុំនឹងមើលថែវា / Ao Vuong គឺមួយ Ba Go គឺពីរ / អ្វីដែលត្រូវជៀសវាងនៅពេលព្រឹកព្រលឹម / Dang Trong គឺជាចោរប្លន់ Dang Ngoai គឺជារូងភ្នំខ្លារខិន។

នៅក្នុងប្រយោគដំបូងនៃបទចម្រៀងប្រជាប្រិយនេះ យើងឃើញតែឈ្មោះកន្លែងធម្មតាមួយ "Quang" ។ ក្នុង​ប្រយោគ​ទី​២ មាន​ពីរ​កន្លែង៖ “អៅវឿង” បច្ចុប្បន្ន​ស្ថិត​នៅ​ឃុំ Tam Nghia ស្រុក Nui Thanh ខេត្ត Quang Nam; និង Ba Go ស្ថិតក្នុងឃុំ Binh Long ស្រុក Binh Son ខេត្ត Quang Ngai។ នៅក្នុងប្រយោគពីរចុងក្រោយនៃបទចម្រៀង យើងដឹងថា៖ "Dang Trong Ke Robber" សំដៅលើ Truong Ba Go "Dang Ngoai Hang Beo" គឺជាតំបន់ភ្នំជាមួយ Ao Vuong ។ ដូច្នេះ​ហើយ​អាច​និយាយ​បាន​ថា​នៅ​ចន្លោះ​ទឹកដី​ទាំងពីរ​នេះ ព្រំប្រទល់​ភូមិសាស្ត្រ​គឺ​ត្រួតស៊ីគ្នា​គ្នា​យ៉ាង​ជិត​ស្និទ្ធ។

មិនត្រឹមតែទៅ Binh Son ប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែពី Nui Thanh ទៅទីក្រុង Quang Ngai៖

សួរស្តីអ្នកលក់ឃ្យូញ (*)
ឃើញ​នៅ​ខាង​ក្រៅ​បេន​វ៉ាន់​ ទ្រី​ប៊ិញ ច្រូត​ទៀត​ទេ?
Ben Van លក់ទៅឱ្យ Quan Com
ប្រមូលផលមិនទាន់ដឹង ឃើញចំបើងខ្លាញ់ពីរ!.

សូម្បីតែស្ពាន Ben Van (ស្ពាន An Tan បច្ចុប្បន្ន) និងទីតាំង "Ao Vuong" នៃស្រុក Nui Thanh ត្រូវបានតភ្ជាប់យ៉ាងជ្រៅទៅភាគខាងត្បូងនៃ Quang Ngai៖

តាំងពី Cau Van, Ao Vuong
ឆ្លងកាត់ភោជនីយដ្ឋានខ្យង បេះដូងខ្ញុំពោរពេញដោយទុក្ខ។
តើភោជនីយដ្ឋានមួយណានៅផ្ទះ?
ក្រឡេកមើលត្រកុក មេឃកំពុងរះហើយ។
ឈរក្រៀមក្រំ ផ្អៀង អង្គុយមើល
ក្រឡេក​មើល​ទៅ​ហង្ស​រូ​វ​តែ​មិន​ឃើញ​គាត់​។

ពី "Ben Van", "Ao Vuong" (Nui Thanh, Quang Nam) ទៅ "Quan Oc" (Binh Son, Quang Ngai) ដល់ "Quan Com", "Hang Ruou" ផ្សារ "Hang Ruou" គឺជាកន្លែងមួយស្ថិតនៅខាងជើងស្ពាន Tra Khuc ដែលឥឡូវស្ថិតនៅក្នុងសង្កាត់ Truong Quang Trong ទីក្រុង Quang Ngai។

Lullabies

ក្រៅ​ពី​ឈ្មោះ​កន្លែង មាន​ភាព​ចៃដន្យ​ជា​ច្រើន​ដែល​មិន​អាច​បំបែក​បាន​រវាង​បទ​ចម្រៀង​ប្រជាប្រិយ Quang Nam និង Quang Ngai។ ការត្រួតស៊ីគ្នានេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីគំនិត និងអារម្មណ៍ក្នុងដំណើរការធ្វើការ និងការតស៊ូ បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នូវការផ្លាស់ប្ដូរវប្បធម៌តាមរយៈខ្លឹមសារនៃបទចម្រៀងប្រជាប្រិយ៖ ពេលអ្នកចាកចេញខ្ញុំនឹងដាំផ្កា / ពេលអ្នកត្រលប់មកវិញ ផ្កានឹងរីកបីរយមែក / មែកមួយគឺប្រាំបួន buds / លក់បានបីកាក់ហើយសន្សំនៅកន្លែងតែមួយ / ខ្ញុំបានសិក្សាភាសាអង់គ្លេសពេញមួយជីវិត / សូមគណនាថាតើអ្នកនឹងចំណេញប៉ុន្មាន?

តាំងពីខ្ញុំនៅក្មេង នៅក្វាងណាម ខ្ញុំបានស្តាប់ និងដឹងដោយបេះដូងនូវពាក្យសំដីរបស់ម្តាយក្មេករបស់ខ្ញុំ - "ស្រមោលអាក្រក់បានរលត់ទៅជ្រុងភ្នំ / វាសនាអ្នកកាប់ឈើចាស់នៅតែធ្យូងនៅលើកំពូលភ្នំ / ផ្លូវរដិបរដុបថ្មនីមួយៗឡើងម្តងមួយៗ / ប្តីចាស់នាំគ្នាចុះរូងភ្នំ / ប្រពន្ធកំសត់ណាស់" / ប្រពន្ធកំសត់ណាស់ ក្រីក្រ ... "។

ខ្ញុំគិតថានេះជាបទប្រជាប្រិយពីស្រុកកំណើតរបស់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែក្រោយមកនៅពេលប្រមូល និងស្រាវជ្រាវអក្សរសិល្ប៍នៅខេត្ត Quang Ngai ខ្ញុំបានរកឃើញថាវាជាបទចម្រៀង "Woodcutter's Lament" ឬគេស្គាល់ថា "Woodcutter Teches His Wife" (Woodcutter Teaches His Wife) ដោយអ្នកនិពន្ធ Hoc Soan (Pham Soan ឆ្នាំ 1890-1936 ស្រុក Trung?)។ បង្រៀននៅសាលា) ។

ចម្រៀងប្រជាប្រិយត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់បំផុតនៃវប្បធម៌របស់តំបន់មួយ ដូច្នេះទំនាក់ទំនងវប្បធម៌រវាងខេត្ត Quang Nam និង Quang Ngai មានភាពស៊ីជម្រៅ។ មិន​បាច់​និយាយ​ទេ ទំនាក់ទំនង​នេះ​ក៏​ត្រូវ​បាន​បង្ហាញ​ក្នុង​ទំនៀមទម្លាប់ និង​ទំលាប់ ជាពិសេស​ពិធី​បុណ្យសព និង​អាពាហ៍ពិពាហ៍​នៃ​តំបន់ Quang Nam និង Quang Ngai ភាគ​ខាង​ត្បូង​គឺ​មាន​លក្ខណៈ​ស្រដៀង​គ្នា​ខ្លាំង...

(*) ឃ្វីន - ជាកន្ត្រក​ប្រើ​សម្រាប់​កាន់​បាយ​ក្នុង​អតីតកាល ។

ប្រភព៖ https://baoquangnam.vn/ca-dao-dan-ca-nhin-tu-giao-thoa-vung-nam-ngai-3145441.html